Divan Edebiyatı - İlkler ve Altın Bilgiler

Türkçe ilk manzum mevlit metnini yazan: Ahmedi

Divan sahibi ilk sanatçı: Yunus Emre

Divan edebiyatının ilk temsilcisi: Hoca Dehhani

Tasavvuf konusunda yazılan ilk eser: “Divan-ı Hikmet”

Edebiyatımızın ilk aşk mesnevisi: Şeyyat Hamza’nın “Yusuf u Züleyha”sı

Anadolu Türkçesiyle yazılan ilk eser: Ahmet Fakih’in yazdığı “Çarhname”si

İlk gezi eserimiz: Seydi Ali Reis’in “Miratü’l- Memalik”

Antoloji türünün ilk örneği: Ömer b. Mezid’in 1437’de hazırladığı “Mecmuatü’t – Nezair”

Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa

İlk şehrengiz: Mesihi

Hamse sahibi ilk sanatçı: Ali Şir Nevai

İlk edebi mektup: Fuzuli’nin “Şikâyetname”si

Anadolu sahasında hamse sahibi ilk sanatçı: Hamdullah Hamdi

İlk bibliyografya yazarımız: Kâtip Çelebi – “Keşfü’z- Zünun”

Şairlerle ilgili yazılan ilk tarafsız ve alfabetik tezkire: Latifi

İlk şairler tezkiresi: Ali Şir Nevai’nin “Mecalisü’n-Nefais”i

Anadolu sahasında ilk şuara tezkiresi: Sehi Bey’in “Heşt Behişt”i

İlk edebi anı: Babürşah’ın “Babürname”si

Divan edebiyatında çocuklar için yazılan ilk eser: Nabi’nin “Hayriye”si

İlk şarkı örneklerini veren sanatçı: Naili

Matbaada basılan ilk yapıt: “Vankulu Lügati”

Türkçe ilk mevlit: Süleyman Çelebi’nin “Vesiletü’n-Necat” adlı yapıtı

İslamiyet Dönemi (Geçiş Dönemi) Türk Edebiyatı - İlkler ve Altın Bilgiler

İslami dönem Türk edebiyatının ilk edebi eser örneği: Yusuf Has Hacib tarafından 11. yüzyılda yazılan Kutadgu Bilig”dir. İlk Türkçe didaktik şiirler bu yapıttadır. Aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk yapıttır. İlk mesnevi örneğidir. İlk siyasetname örneğidir.

İlk İslami Türk destanı: Satuk Buğra Han Destanı

Sagu türünün ilk örneği: Alp Er Tunga Sagusu

Türkçenin bilinen ilk sözlüğü: Divanü Lü- gati’t-Türk

Dede Korkut’tan ilk bahseden: “Camiü’t- Tevarih” adlı yapıtında ünlü tarihçi Reşidüddin’dir. Arap harfleriyle ilk yayımlayan Kilisli Muallim Rıfat Bilge’dir. Yeni harflerle ilk yayımlayan yapan Orhan Şaik Gökyay’dır.

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı - İlkler ve Altın Bilgiler

İlk alfabe: Göktürk (Orhun) alfabesi

Bilinen ilk Türk şairi: Arpınçur Tigin

İlk Türk yazarı: Yolluğ Tigin

Bilinen en eski ve ilk destanımız: Alp Er Tunga Destanı

Türkçenin ilk yazılı belgeleri: “Orhun Yazıtları” (Türk adının geçtiği ilk metindir bu yazıtlar. “Orhun Yazıtları”, söylev türünün ilk örneğidir.)

Sagu türünün ilk örneği: Alp Er Tunga Sagusu